 |     
| |||||||||||||||
| | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| | ||||||||||||||||
| ΜΕΛΕΤΕΣ [ Πληροφορίες ] [ Συντελεστές ] [ Πρώτη Σελίδα ] |
Εκμάθηση και διδασκαλία της συλλαβικής δομής και των φωνοτακτικών περιορισμών της ελληνικής ως δεύτερης/ ξένης γλώσσας: Μια αντιπαραβολική μελέτη Μαρίνα Τζακώστα - Ινστιτούτο Γλωσσολογίας, Πανεπιστήμιο Λέιντεν Warning: Undefined variable $author2 in /home/ntlab/public_html/areas/language/studies/studies.php on line 47 Warning: Undefined variable $author3 in /home/ntlab/public_html/areas/language/studies/studies.php on line 50 Η παρούσα μελέτη στοχεύει στην ανάδειξη των προβλημάτων που παρουσιάζονται κατά την εκμάθηση και διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης, ή αλλιώς ξένης, γλώσσας (L2). Θα εστιάσουμε στην εκμάθηση της συλλαβικής δομής και των φωνοτακτικών κανόνων της ελληνικής από μουσουλμάνους μαθητές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, δίνοντας έμφαση στους μαθητές της τουρκόφωνης μειονότητας της Δυτικής Θράκης. Βασιζόμενοι πιο αναλυτικά στα πορίσματα της θεωρητικής γλωσσολογίας, και πιο συγκεκριμένα στο μοντέλο της γενετικής ή καθολικής γραμματικής (generative/universal grammar), θα εξετάσουμε το βαθμό στον οποίο καθολικοί παράγοντες εμπλέκονται στην εκμάθηση των συλλαβικών δομών της δεύτερης γλώσσας. Θα συζητηθούν έννοιες όπως αυτές του μαρκαρίσματος (markedness) και της ηχητικότητας (sonority) και θα εξεταστεί η δυναμική τους στην υπό εκμάθηση γλώσσα. Γι' αυτό το λόγο θα γίνει μια συγκριτική μελέτη των φωνολογικών συστημάτων της μητρικής (L1) και των ξένων γλωσσών (L2), με έμφαση στο φωνολογικό σύστημα, γνωστότερο ως φθογγολογικό, ώστε να επισημάνουμε τις διαφορές και τις αποκλίσεις των δύο γλωσσών στις οποίες συνίστανται τα προβλήματα. Το φωνολογικό επίπεδο της γραμματικής εξετάζει την ποιότητα των "ήχων" μιας γλώσσας, τη διαφοροποιητική τους αξία και το βαθμό συνδυαστικότητάς τους. Στη συνέχεια θα εξετάσουμε τους διορθωτικούς μηχανισμούς (repair strategies) που χρησιμοποιούνται στην πραγμάτωση των φωνημάτων της ελληνικής, όταν αυτά παράγονται τόσο ως απλά τεμάχια όσο και ως μέλη συμφωνικών συμπλεγμάτων. Θα δοθεί έμφαση σε φαινόμενα αποκοπής συμφωνικών τεμαχίων στην έμβαση ή στην εξόδο συλλαβών (deletion of onset / coda segments), απλοποίησης συμπλεγμάτων (cluster simplification), επένθεσης/ανάπτυξης συμφώνων και φωνηέντων (epenthesis/insertion), συνίζησης φωνηέντων (coalescence) και συγχώνευσης συμφώνων (fusion), μετάθεσης και αντικατάστασης τεμαχίων (metathesis, substitution) και συμφωνικής και φωνηεντικής αρμονίας (consonant and vowel harmony). Επιπλέον θα εξεταστεί σε ποια θέση μέσα στη λέξη, αρχή, μέση ή τέλος, οι μηχανισμοί αυτοί είναι περισσότερο ισχυροί, δεδομένου ότι τα άκρα των λέξεων και οι τονισμένες συλλαβές έχουν την τάση να εμφανίζονται ως ιδιαίτερα ισχυρά συστατικά λέξεων, και συνήθως δεν υπόκεινται στις παραπάνω φωνολογικές διαδικασίες. Επίσης θα προσεγγίσουμε το αν, το γιατί και το βαθμό στον οποίο η μητρική γλώσσα παίζει κάποιο ρόλο στην εκμάθηση της δεύτερης γλώσσας. Άμεσα συνδεδεμένη είναι και η μελέτη της διαγλώσσας (interlanguage), δηλαδή της ενδιάμεσης γλώσσας που διέπεται από στοιχεία τόσο της μητρικής όσο και της υπό εκμάθηση γλώσσας και διευκολύνει την εκμάθηση της γραμματικής της γλώσσας-στόχου. Η γραμματική της διαγλώσσας χαρακτηρίζεται από κανόνες και αρχές τόσο της μητρικής γλώσσας, όσο και της γλώσσας-στόχου και της καθολικής γραμματικής. Συνιστά τυπολογικά το συνδετικό κρίκο ανάμεσα στη μητρική και στην υπό εκμάθηση γλώσσα. Μια μελέτη όπως η παρούσα προϋποθέτει το διαχωρισμό των υπό εξέταση δεδομένων σε διαφορετικά επίπεδα γλωσσομάθειας, τα οποία εξαρτώνται από το βαθμό έκθεσης των τουρκόφωνων στην ελληνική γλώσσα και το βαθμό γλωσσικής επάρκειας των πρώτων. Η επισήμανση διαφορετικών προβλημάτων σε ομιλητές που προέρχονται από διαφορετικά γλωσσικά υπόβαθρα καθιστά σαφές ότι απαιτείται προσεκτικός σχεδιασμός ασκήσεων και διαγνωστικών τεστ που θα απευθύνονται σε ομιλητές διαφορετικών L1 γλωσσών. Αυτό είναι ένα επιπλέον σημείο διαφοροποίησης της παρούσας μελέτης σε σχέση με άλλες μελέτες. Για να το θέσουμε διαφορετικά, στόχος αυτής της εργασίας είναι να προσεγγίσει μαθησιοκεντρικά και όχι δασκαλοκεντρικά την υπό εκμάθηση γλώσσα. Επίκεντρο δηλαδή της διαδικασίας εκμάθησης είναι ο ομιλητής, φυσικός ή αλλόγλωσσος, τα αντικειμενικά προβλήματα που αντιμετωπίζει στην υπό εκμάθηση γλώσσα και οι τρόποι αντιμετώπισης και επίλυσής τους, και όχι η προσέγγιση διδασκαλίας καθαυτή.
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ |
