Κειμενική και επικοινωνιακή πολυτροπικότητα: Οι νέες τεχνολογίες στη διδακτική πράξη
Αλεξάνδρα Γεωργακοπούλου - King's College, London
Warning: Undefined variable $author2 in /home/ntlab/public_html/areas/language/studies/studies.php on line 47
Warning: Undefined variable $author3 in /home/ntlab/public_html/areas/language/studies/studies.php on line 50
Στην εισήγηση αυτή θα ασχοληθούμε με τους ρόλους των νέων τύπων κειμένου και επικοινωνίας όπως αυτοί διαμορφώνονται στο πλαίσιο των νέων τεχνολογιών, καθώς και με τη σημασία τους για την εκμάθηση και διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης/δεύτερης γλώσσας. Ειδικότερα, θα επικεντρώσουμε στην επικοινωνία μέσω του Διαδικτύου (Internet), που κυριαρχεί ολοένα και περισσότερο σε αυτό που ονομάζουμε διαμεσολαβημένη επικοινωνία μέσω υπολογιστών. Στη δεύτερη ενότητα θα παρουσιαστούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αυτής της διαμεσολαβημένης επικοινωνίας από άποψη γλωσσική, κειμενική και περικειμενική (π.χ. τυπικά περιβάλλοντα, χρήσεις, διαμόρφωση κοινοτήτων, διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ των συμμετεχόντων κτλ.). Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στις γλωσσολογικές προσεγγίσεις της ανάλυσης λόγου που ασχολούνται με αυτές τις μορφές επικοινωνίας. Στην τρίτη ενότητα η συζήτηση θα στραφεί σε ένα παράδειγμα επικοινωνίας στα ελληνικά μέσω ηλεκτρονικών υπολογιστών (στο εξής ΕΜΗ/Υ), και συγκεκριμένα στα ηλεκτρονικά μηνύματα μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail). Θα εξεταστούν βασικές γλωσσικές επιλογές του κειμενικού αυτού είδους και συγκεκριμένες επικοινωνιακές στρατηγικές σε ένα σώμα μηνυμάτων μεταξύ οικείων. Η συζήτηση θα καταδείξει τους τρόπους με τους οποίους ένα ευρύ φάσμα υφολογικών και κοινωνικών ποικιλιών στα ελληνικά χρησιμοποιούνται στρατηγικά για ρητορικούς, επικοινωνιακούς και διαπροσωπικούς σκοπούς. Έτσι θα δοθεί ένα απτό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο, παράλληλα με παγκοσμιοποιημένες νόρμες παραγωγής κειμένου στην ΕΜΗ/Υ, αναπτύσσονται εντόπιες χρήσεις και επιλογές που αξιοποιούν και βασίζονται στις γλωσσικές και πολιτισμικές ιδιαιτερότητες των επικοινωνούντων. Στην τέταρτη ενότητα θα αναλυθούν οι τρόποι με τους οποίους μπορεί να αξιοποιηθεί ένα ευρύ φάσμα επικοινωνιακών γεγονότων στον κυβερνοχώρο ως δεξιοτήτων στη διδασκαλία της γλώσσας ως επικοινωνίας, δηλαδή ως παραγωγής και δυναμικής πρόσληψης κειμένων. Με αυτό τον τρόπο κειμενικοί τύποι διαφορετικής πολυπλοκότητας, στους οποίους μετέχουν αυθόρμητα οι χρήστες των υπολογιστών, μπορούν να αναπτυχθούν σε μέσα μάθησης στο περιβάλλον των νέων τεχνολογιών. Πιο συγκεκριμένα, θα υποστηριχθεί ότι η χρήση του Διαδικτύου αποτελεί ένα από τα βασικά μέσα επαναπροσδιορισμού της διδασκαλίας όχι μόνο των ελληνικών, αλλά και των άλλων γλωσσών, στη διαδικασία ανάπτυξης στρατηγικών για την επίτευξη επικοινωνιακά επαρκών και πολυτροπικών κειμένων. Ως πολυτροπικά (multi-modal) χαρακτηρίζονται τα κείμενα που βασίζονται σε πολλαπλά σημειωτικά συστήματα, και τέτοια είναι κατεξοχήν τα κείμενα της διαμεσολαβημένης επικοινωνίας μέσω υπολογιστών, καθώς συνδυάζουν τον παραδοσιακό κώδικα του γραπτού λόγου με εικονικά στοιχεία που περιλαμβάνουν στατική ή κινούμενη εικόνα, βίντεο κτλ., αλλά και προφορικό λόγο (μηνύματα φωνής, μουσική κ.ά.). Στη συνέχεια θα παρουσιαστούν κάποιες προτάσεις κειμενοκεντρικής διδακτικής στη διαδικτυακή διδασκαλία, που στοχεύουν στη συστηματική μύηση των διδασκομένων σε δυναμικά μοντέλα παραγωγής κειμένου και επικοινωνίας. Τα μοντέλα αυτού του είδους περιλαμβάνουν τη δημιουργική συλλογή και κριτική ανάλυση πηγών, πολλαπλές παράλληλες αναγνώσεις στο ίδιο θέμα, στάδια κειμενικής επιμέλειας και ανασυγκρότηση ρόλων και ταυτοτήτων από την πλευρά του γράφοντος, αλλά και του αναγνώστη ανά κείμενο και επικοινωνιακό γεγονός. Οι αρχές της κειμενοκεντρικής διδακτικής θα υποδειχθούν σε μια συγκεκριμένη εφαρμογή διαδικτυακής διδασκαλίας ελληνικών ως ξένης γλώσσας σε Άγγλους φοιτητές, συγκεκριμένα στον κόμβο Ερμής (http://hermes.kcl.ac.uk), τον οποίο σχεδιάσαμε για την εξ αποστάσεως διδασκαλία και αξιολόγηση των ελληνικών ως ξένης γλώσσας για τους τριτοετείς φοιτητές του τομέα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών (Department of Byzantine & Modern Greek Studies) του King's College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Στόχος μας είναι να προβάλουμε ένα ανεπτυγμένο υπόδειγμα για τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να εκμεταλλευτούμε δημιουργικά την κειμενική και επικοινωνιακή πολυτροπικότητα, συνδέοντας τις νέες τεχνολογίες με την εκπαιδευτική πρακτική.
Για κωδικό πρόσβασης αποταθείτε στον υπεύθυνο της δράσης Σπύρο Α. Μοσχονά. | ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ
|