Περιγραφή: Παρουσιάζεται μια έρευνα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση με σκοπό τη διάγνωση της αναγνωστικής συμπεριφοράς και των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν στην ανάγνωση οι παλιννοστούντες και αλλοδαποί μαθητές του ελληνικού δημοτικού σχολείου. Χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος ανάλυσης των άστοχων ενδείξεων (Miscue Analysis). Η μέθοδος αυτή εντοπίζει τις αποδεκτές και μη αποδεκτές στρατηγικές που χρησιμοποιούν τα παιδιά, όταν διαβάζουν. Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 209 μαθητές της Γ΄, Δ΄, Ε΄ και ΣΤ΄ τάξης δεκατεσσάρων δημοτικών σχολείων της Αττικής. Το 78% των μαθητών ήταν αλλοδαποί και 21,8% παλιννοστούντες. Και οι δύο ομάδες μαθητών είχαν δύο τουλάχιστον σχολικά έτη παρακολούθησης και παραμονής στην Ελλάδα και βρίσκονταν στο 2ο επίπεδο κατοχής της ελληνικής γλώσσας. Ελάχιστοι από αυτούς είχαν παρακολουθήσει κάποιο φροντιστηριακό τμήμα ή τμήμα υποδοχής στο σχολείο τους. Τα παιδιά ελέγχθηκαν για το βαθμό κατοχής της ελληνικής γλώσσας σύμφωνα με τα Διαγνωστικά Κριτήρια του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Τα κείμενα μέσα από τα οποία εφαρμόστηκε η μέθοδος προέρχονταν από βιβλία που δεν είχαν διδαχθεί τα παιδιά, ήταν επιλεγμένα σύμφωνα με την ηλικία των παιδιών, το επίπεδο αναγνωσιμότητας των κειμένων, την αναγνωστική ικανότητα και τα πολιτιστικά στοιχεία των παιδιών. Το κάθε παιδί διάβασε το κείμενο που είχε επιλεγεί. Αρχικά η ανάγνωση των παιδιών μαγνητοφωνούνταν, για να σημειωθούν στο φωτοτυπημένο κείμενο οι αποκλίσεις που παρουσιάστηκαν από το αρχικό κείμενο. Αργότερα οι σημειώσεις αυτές γίνονταν ταυτόχρονα με την ανάγνωση των παιδιών. Στο τέλος κάθε ανάγνωσης έγιναν ερωτήσεις κατανόησης του κειμένου, καταγράφηκαν οι άστοχες ενδείξεις και ταξινομήθηκαν. Η έρευνα κατέληξε στα εξής συμπεράσματα: α. όσον αφορά τις φωνητικά αποδεκτές, ημιαποδεκτές και μη αποδεκτές άστοχες ενδείξεις οι μαθητές της Γ΄ τάξης (παλιννοστούντες και αλλογενείς) χρησιμοποίησαν περισσότερες φωνητικά άστοχες ενδείξεις από τα μεγαλύτερα παιδιά, γεγονός που μπορεί να οφείλεται στη μη εκμάθηση της δομής της δικής τους γλώσσας, β. όσον αφορά τις συντακτικά άστοχες ενδείξεις, τόσο οι παλιννοστούντες όσο και οι αλλοδαποί μαθητές χρησιμοποίησαν περισσότερες συντακτικά αποδεκτές στρατηγικές στις δύο μικρότερες τάξεις παρά στις δύο μεγαλύτερες, γεγονός που ίσως οφείλεται στο ότι ήρθαν στην Ελλάδα σε μικρότερη ηλικία από τα μεγαλύτερα παιδιά και γι’ αυτό κατανόησαν πιο εύκολα τη συντακτική δομή της γλώσσας, γ. όσον αφορά τις συντακτικές και νοηματικά άστοχες ενδείξεις παρατηρήθηκε ότι κυριότερες αποδεκτές στρατηγικές όλων των παιδιών ήταν ο δισταγμός, η επανάληψη και η αυτοδιόρθωση. Τα αποτελέσματα γενικά έδειξαν ότι τα «λάθη» των παιδιών δεν είναι πάντοτε λάθη, αλλά θετικές στρατηγικές που χρησιμοποιούν, επηρεασμένα από τη δική τους γλώσσα αλλά και την ελληνική, προκειμένου να διαβάσουν και να κατανοήσουν.

Ειδικά χαρακτηριστικά: α) στατιστικά στοιχεία β) δείγματα λόγου των μαθητών

Τεχνικά χαρακτηριστικά: α) μονοχρωμία β) μικρή έκταση