Περιγραφή: Σκοπός της έρευνας που παρουσιάζεται είναι να εξεταστεί κατά πόσο το διδακτικό υλικό για την ελληνική γλώσσα: α. απευθύνεται ισόρροπα στις ανάγκες των διαφορετικών κατηγοριών πληθυσμού που διδάσκονται την νέα ελληνική ή αντιμετωπίζει προνομιακά ορισμένες από αυτές, β. παρουσιάζει μια εικόνα της ελληνικής κοινωνίας κοντά στην πραγματικότητα ή κατασκευάζει μια εξωραϊσμένη αντανάκλασή της και γ. εμπεριέχει στοιχεία που διευκολύνουν την επικοινωνία διαφορετικών πολιτισμών και αξιοποιούν την ετερότητα ή αναπαράγουν στερεότυπα και προκαταλήψεις. Εξετάστηκαν δώδεκα εγχειρίδια διδασκαλίας της νέας ελληνικής ως δεύτερης – ξένης γλώσσας, από τα οποία δέκα απευθύνονται σε αρχάριους ή σχεδόν αρχάριους σπουδαστές, ενώ τα υπόλοιπα δύο προϋποθέτουν στοιχειώδεις γνώσεις. Όλα αναφέρονται, αποκλειστικά ή μεταξύ άλλων σε αλλοδαπούς σπουδαστές της νέας ελληνικής γενικά. Ως μονάδα της ποσοτικής ανάλυσης ορίστηκε το προσδιοριζόμενο από άποψη εθνικότητας ανθρώπινο πρόσωπο. Το δείγμα αποτελείται από το σύνολο των προσώπων που εμφανίζονται σε κείμενα, διαλόγους και εικόνες των 12 εγχειριδίων και από τυχαίο δείγμα 20% των προσώπων που εμφανίζονται σε ασκήσεις και παραδείγματα. Στο σύνολό τους τα πρόσωπα αυτά ήταν 3.622. Με βάση τα πορίσματα της έρευνας: α. επιβεβαιώνεται η αρχική υπόθεση ότι οι πολίτες μη ανεπτυγμένων χωρών υποεκπροσωπούνται στα εξεταζόμενα εγχειρίδια, β. η εικόνα της ελληνικής κοινωνίας στα εγχειρίδια που εξετάστηκαν εν πολλοίς είναι παραπλανητική σε αρκετά σημεία και γ. πολύ συχνά εντοπίζονται στα διδακτικά εγχειρίδια διάφορα στερεότυπα που αναφέρονται στην καλλιέργεια της έννοιας του έθνους σε βάρος ενός πνεύματος οικουμενικότητας και προβάλλουν την εικόνα μιας Ελλάδας βασισμένης στις παραδοσιακές αξίες της οικογένειας με ανδροκρατική κατανομή ρόλων, της λατρείας του αγνού παρελθόντος της ζωής στην ύπαιθρο και της θρησκευτικότητας. Η εικόνα που αναπαράγουν τα εγχειρίδια, ιδιαίτερα όταν αυτή είναι εξιδανικευμένη και όταν τα προβλήματα είτε δεν υφίστανται είτε λύνονται με απλό και ανώδυνο τρόπο, έχει σοβαρές διδακτικές συνέπειες γιατί: α. οδηγεί σε μειωμένη εμπλοκή των σπουδαστών από χώρες που δεν εκπροσωπούνται στα εγχειρίδια, β. αυξάνεται η ήδη υπάρχουσα αποξένωση της συγκεκριμένης ομάδας από την ελληνική πραγματικότητα και γ. οι επικοινωνιακές περιστάσεις που κυριαρχούν είναι κενές περιεχομένου, με συνέπεια να οδηγούν σε μειωμένη συμμετοχή στη μαθησιακή διεργασία.

Ειδικά χαρακτηριστικά: (α) δείγματα διδακτικών εγχειριδίων

Τεχνικά χαρακτηριστικά: (α) μονοχρωμία (β) μικρή έκταση (γ) πίνακες (δ) γραφικές παραστάσεις