Περιγραφή: Παρουσιάζονται τα προβλήματα και οι δυσκολίες μαθητών μιας τάξης από τσιγγανόπουλα σε σχολείο του Δενδροπόταμου Θεσσαλονίκης κατά την εκμάθηση της πρώτης ανάγνωσης και γραφής. Τα προβλήματα και οι δυσκολίες των εκπαιδευτικών που διδάσκουν σε μια τέτοια τάξη είναι ότι δεν είναι προετοιμασμένοι και εκπαιδευμένοι να αντιμετωπίσουν αυτά τα παιδιά και δεν έχουν βοήθεια και στήριξη από ειδικευμένο προσωπικό. Από την άλλη, τα προβλήματα και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα τσιγγανόπουλα ξεκινούν από τις προβληματικό οικογενειακό τους περιβάλλον και από τις άθλιες συνθήκες διαβίωσής. Οι γονείς είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία αναλφάβητοι, ενώ τα περισσότερα παιδιά δεν πηγαίνουν σχολείο. Αλλά κι αν ακόμη έχουν φοιτήσει για κάποια χρόνια, εξακολουθούν να είναι αναλφάβητα. Από τα παιδιά αυτά λείπει η προπαιδεία, οι γνώσεις, οι παραστάσεις και η ενασχόληση με δραστηριότητες που προετοιμάζουν το παιδί για το σχολείο. Στην αρχή ο ρυθμός μάθησης είναι πολύ αργός. Τα τσιγγανόπουλα αγαπούν τις δραστηριότητες μικρής χρονικής διάρκειας στις οποίες μετέχουν πρόθυμα όχι όμως για πολύ. Τους αρέσουν πολύ το θεατρικό παιχνίδι, οι δραματοποιήσεις και η ζωγραφική. Τα παιδιά που πήραν μέρος στο πρόγραμμα ήταν κυρίως σκηνίτες από καταυλισμό των Διαβατών και η ηλικία τους κυμαινόταν από 6 ως 15 χρονών. Σχεδόν όλα δεν είχαν ξαναπάει σχολείο. Από τα 45 παιδιά μόνο 3 είχαν πάει σε νηπιαγωγείο, τα 4-5 που είχαν πάει σε σχολείο μπορούσαν να χειριστούν το μολύβι. Ύστερα από πολλή προσπάθεια οργανώθηκε μια ομάδα 10-12 παιδιών που δούλευαν και είχαν προσαρμοστεί και σε ένα ικανοποιητικό ρυθμό εργασίας. Από αυτά τα παιδιά, όμως, κάποια έφυγαν και ύστερα από μεγάλο χρονικό διάστημα παρουσιάστηκαν άλλα, συνεπώς κάθε φορά έπρεπε η προσπάθεια να ξαναρχίζει από την αρχή. Μόνο κατά το Φεβρουάριο δημιουργήθηκε ένας σταθερός πυρήνας 10-12 παιδιών. Αρχικά έγινε προσπάθεια να μάθουν τα παιδιά να αναγνωρίζουν τους αρχικούς φθόγγους των λέξεων, η οποία όμως απέτυχε. Η διδασκαλία των γραμμάτων συνεχίστηκε. Κατά τη διδασκαλία του κάθε γράμματος έγινε προσπάθεια να αντιληφθούν τα παιδιά και το φθόγγο που παρίστανε το γράμμα. Αν και ήταν δύσκολο, τα παιδιά έδειξαν να κατανοούν κάποια βασικά πράγματα. Η διδασκαλία του κάθε γράμματος-φθόγγου συνοδευόταν από πολύ σύντομες δραστηριότητες, π.χ. για το γράμμα Δ έγινε η δραστηριότητα για το δάσος. Ακόμη έγινε πολλή δουλειά με το έντυπο υλικό: εφημερίδες, περιοδικά, βιβλία, διαφημιστικά φυλλάδια, χάρτες, και χρησιμοποιήθηκαν πολύ τα βιβλία. Στα εξώφυλλα των βιβλίων τα παιδιά αναγνώριζαν τα γράμματα που είχαν μάθει. Οι ζωγραφιές των βιβλίων βοήθησαν τα παιδιά να αγαπήσουν τα βιβλία και τους έδιναν ερεθίσματα και υλικό για πληροφορίες και άσκηση του προφορικού λόγου. Τα βιβλία χρησιμοποιήθηκαν και για αντιγραφή προτάσεων στα τετράδια. Έτσι, τα παιδιά έμαθαν να γράφουν σωστά προτάσεις. Τελικά, διδάχθηκαν 24 γράμματα και 3 δίψηφα και μερικά παιδιά άρχισαν να διαβάζουν μικρές λέξεις. Το μεγαλύτερο κέρδος ήταν ότι τα παιδιά ανέπτυξαν την αυτοπειθαρχία, τη συνεργατικότητα, το σεβασμό προς τους άλλους και σταμάτησαν να έχουν τάσεις φυγής.

Ειδικά χαρακτηριστικά: α) δείγματα διδακτικών τεχνικών β) δείγματα διδακτικού υλικού γ) δείγματα γλωσσικών δραστηριοτήτων

Τεχνικά χαρακτηριστικά: α) μονοχρωμία β) μικρή έκταση