Κεντρική Σελίδα

Πληροφορίες  Βοήθεια  Αφίσα  English Summary  Media.UoA Central


ΘΕΜΑΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ [ Πληροφορίες ] [ Συντελεστές ] [ Πρώτη Σελίδα ]

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΦΩΝΟΛΟΓΙΑ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΙ

1. Θέμα Εναλλαγή μεταβατικής-αμετάβατης σύνταξης

Κωδικός: ΓΓ-23
Κατηγορία: Σύνταξη
Συντάκτης: Γιάννης Γαλανόπουλος


2. Παραδείγματα:
αλλάζω τη φούστα / οι άνθρωποι αλλάζουν
ανάβω το φως / δεν ανάβει η φωτιά
η βροχή θόλωσε τα τζάμια / τα τζάμια θόλωσαν
καίω τα χαρτιά / το φαγητό καίει
παίζω κιθάρα / παίζει η εθνική
χτυπάω την πόρτα / το τηλέφωνο χτυπάει
η σούπα βράζει / βράζω τις πατάτες
γελάω / θα τον γελάσω
κατεβαίνω / κατεβαίνει τα σκαλιά
κλαίω / κλαίει τον πόνο της
πάω σπίτι μου / πάει τη γυναίκα του στη δουλειά

3. Επίπεδο-Βαθμός δυσκολίας:
3 ΕΚΠΑ
4. Προαπαιτούμενη γνώση:
Πτώσεις (ουσιαστικών)
Αντωνυμίες
Αμετάβατα ρήματα
Μεταβατικά ρήματα

5. Πιθανά λάθη:
Δυσκολία να αντιληφθούν τη μεταβατική και αμετάβατη χρήση ορισμένων ρημάτων.
6. Περιγραφή:

Υπάρχουν ρήματα που μπορεί να χρησιμοποιηθούν ως μεταβατικά και ως αμετάβατα χωρίς να αλλάζει η φωνή του ρήματος.

α) Τα μεταβατικά ρήματα είναι δυνατόν να αλλάξουν τη σημασία τους και να γίνουν αμετάβατα, όταν παραλείπεται το αντικείμενο που τα ακολουθεί:

Ο Νίκος άνοιξε το παράθυρο. (μεταβατικό)

Τα μαγαζιά άνοιξαν. (αμετάβατο)

μεταβατικά αμετάβατα

αλλάζω άποψη, την μπλούζα

αλλάζουν οι εποχές

αδειάζω την κατσαρόλα

το σχολείο αδειάζει

καίω τα χαρτιά

το φαγητό καίει

λιώνω τη σοκολάτα

ο πάγος λιώνει

παίζω μπάλα

παίζει η εθνική ομάδα

τον έσκασες

έσκασε από τη στενοχώρια του

χαλάω τη μηχανή

ο καιρός χαλάει

χτυπάω την πόρτα

χτυπάει το τηλέφωνο

Ορισμένα ρήματα που χρησιμοποιούνται κυρίως ως μεταβατικά είναι δυνατόν να αλλάξουν τη σημασία τους και να γίνουν αμετάβατα. Σε αυτή την περίπτωση, το αντικείμενό τους γίνεται υποκείμενο όταν χρησιμοποιούνται ως αμετάβατα. Τα ρήματα αυτά ονομάζονται εργαστικά.

μεταβατικά αμετάβατα

ανοίγω το μαγαζί στις 9.00

το μαγαζί ανοίγει στις 9.00

αρχίζω / τελειώνω τον αγώνα

ο αγώνας αρχίζει / τελειώνει

ανάβω / σβήνω τη φωτιά

η φωτιά ανάβει / σβήνει

γλιτώνω τον κατηγορούμενο

ο κατηγορούμενος δε γλιτώνει

η βροχή θολώνει τα τζάμια

τα τζάμια θολώνουν

στεγνώνω τα μαλλιά

τα μαλλιά στεγνώνουν

β) Πολλά αμετάβατα ρήματα λαμβάνονται και ως μεταβατικά:

Το νερό βράζει. (αμετάβατο)

Βράζω τα αυγά. (μεταβατικό)

αμετάβατα μεταβατικά

ανεβαίνω, κατεβαίνω

ανεβαίνω, κατεβαίνω τα σκαλιά

η σούπα βράζει

βράζω τις πατάτες

γελάω

τον γελάει (= τον κοροϊδεύει)

τα τζάμια γυαλίζουν

γυαλίζει το πάτωμα

κλαίω

κλαίει τον πόνο της

δουλεύει

σε δουλεύει

σπουδάζει

τον σπουδάζει ο αδερφός του

το αεροπλάνο πετάει

πετάει τα πιάτα

φτάνω στο σπίτι

τον έφτασε στην πλατεία

πολεμάω

πολεμάω τον εχθρό

πονάω

τον πονάω γιατί είμαστε φίλοι

τα ξύλα σαπίζουν

θα τον σαπίσω στο ξύλο

τρέμω από το κρύο

τους τρέμουν (τους φοβούνται)

Ορισμένα ρήματα που χρησιμοποιούνται κυρίως ως αμετάβατα είναι δυνατόν να αλλάξουν τη σημασία τους και να γίνουν μεταβατικά. Σε αυτή την περίπτωση, τα ρήματα αυτά δέχονται αντικείμενο. Αυτά τα ρήματα ονομάζονται μεταβιβαστικά.

αμετάβατα μεταβατικά

ο σκύλος αγριεύει

ο αδερφός μου αγριεύει το σκύλο

γερνάει από τα προβλήματα

τα προβλήματα τη γερνούν

η γυναίκα του πάει στη δουλειά της

πάει τη γυναίκα του στη δουλειά της

το πλοίο βούλιαξε από το δυνατό άνεμο

ο δυνατός άνεμος βούλιαξε το πλοίο


7. Παρουσίαση:
Το συγκεκριμένο θέμα παρουσιάζει αρκετές δυσκολίες, γιατί οι αλλόγλωσσοι δυσκολεύονται να καταλάβουν τη μεταβατική και αμετάβατη χρήση κάποιων ρημάτων. Επίσης, θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι αυτή η διπλή σύνταξη δεν αφορά όλα τα μεταβατικά και αμετάβατα ρήματα. Ο διδάσκων, ανάλογα με το επίπεδο της τάξης του, θα ήταν καλό να δώσει παραδείγματα με ρήματα που χρησιμοποιούνται συχνά στο λόγο (προφορικό και γραπτό).
8. Σύνδεση με συναφή θέματα:
ΓΓ-21 - Αμετάβατα ρήματα
ΓΓ-22 - Μεταβατικά ρήματα

9. Παραπομπές σε υλικό του προγράμματος:
Δεν αναφέρονται.


 GG23_1009.doc
 Αποθήκευση Αρχείου Word
 GG23_1009.pdf
 Αποθήκευση Αρχείου PDF

Warning: Undefined array key "HTTP_REFERER" in /home/ntlab/public_html/areas/language/grammar/details.php on line 205

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ