Κεντρική Σελίδα

Πληροφορίες  Βοήθεια  Αφίσα  English Summary  Media.UoA Central


ΘΕΜΑΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ [ Πληροφορίες ] [ Συντελεστές ] [ Πρώτη Σελίδα ]

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΦΩΝΟΛΟΓΙΑ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΙ

1. Θέμα Απρόσωπα ρήματα: ειδικές περιπτώσεις

Κωδικός: ΑΤ-07
Κατηγορία: Σύνταξη
Συντάκτης: Αναστάσιος Τσαγγαλίδης


2. Παραδείγματα:
μου αρέσει - μου ταιριάζει - μου πάει το πράσινο
μου αρέσει - μου ταιριάζει - μου πάει να φοράω πράσινο

3. Επίπεδο-Βαθμός δυσκολίας:
Α ΚΕΓ, 1 ΕΚΠΑ
4. Προαπαιτούμενη γνώση:
Ρήματα στον ενεστώτα της υποτακτικής (ατελή / μη συνοπτική υποτακτική) – ουσιαστικά στην ονομαστική
5. Πιθανά λάθη:
(α) χρήση αιτιατικής αντί ονομαστικής: *μου αρέσει τον Γιάννη

(β) χρήση αιτιατικής αντί γενικής του κλιτικού: %με αρέσει (σε κάποια ιδιώματα)

(γ) αλλαγή θεματικών ρόλων: %τον άρεσα (σε κάποια βόρεια ιδιώματα) = «μου άρεσε αυτός»


6. Περιγραφή:

6.1. Τα ρήματα αυτού του τύπου παρουσιάζουν τις εξής ιδιαιτερότητες: το υποκείμενό τους μοιάζει σημασιολογικά περισσότερο με αντικείμενο, ενώ το σημασιολογικό υποκείμενο εμφανίζεται ως αδύνατος τύπος της προσωπικής αντωνυμίας σε γενική.

Το υποκείμενο συμφωνεί με το ρήμα ως προς τον αριθμό:

Μου αρέσει το σχολείο

Μου αρέσουν τα μαθήματα

Δεν είναι δυνατό να εμφανιστεί τίποτε ανάμεσα στην αντωνυμία και το ρήμα:

*Μου το αρέσει

*Μου το πράσινο αρέσει

*Μου αυτό αρέσει

Είναι δυνατό να εμφανίζεται ολόκληρη ονοματική φράση (ή και ισχυρός τύπος της αντωνυμίας), επίσης σε γενική, που να έχει την ίδια αναφορά με τον αδύνατο τύπο της προσωπικής αντωνυμίας. Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, ο αδύνατος τύπος πρέπει να εμφανίζεται στην ίδια θέση:

Του Γιάννη του αρέσει η αριθμητική

Εμένα μου αρέσει η γεωγραφία

ή

Του αρέσει η αριθμητική του Γιάννη

Μου αρέσει η γεωγραφία εμένα.

Σημ.: προσοχή στις εναλλαγές του επιτονισμού στην κάθε περίπτωση

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η φυσικότερη θέση του υποκειμένου είναι μετά το ρήμα. Κανονικά είναι δυνατό να εμφανίζεται πριν από το ρήμα μόνο σε ειδικές περιπτώσεις (όπως λ.χ. για λόγους αντιδιαστολής – με εμφατικό τόνο – ή σε περιπτώσεις θεματοποίησης – με παύση):

Ο ΓΙΑΝΝΗΣ μου αρέσει (= και όχι ο Κώστας)

Ο Γιάννης, μου αρέσει (= όσο για το Γιάννη, μια που μιλάμε για το Γιάννη, αν μας ενδιαφέρει ο Γιάννης…).

6.2. Στην περίπτωση που ακολουθεί πρόταση με το να το ρήμα της είναι δυνατό να εμφανίζεται στην υποτακτική (συνοπτική ή, συνηθέστερα, μη συνοπτική):

Μου αρέσει να διαβάζω

Μου πάει να φοράω σκούρα

Στην περίπτωση των μου πάει/μου ταιριάζει είναι υποχρεωτική η συμφωνία / ταυτοπροσωπία της αντωνυμίας με το ρήμα της συμπληρωματικής πρότασης – ενώ με το μου αρέσει είναι δυνατή η ετεροπροσωπία:

Μου αρέσει να διαβάζεις

Του αρέσει να χορεύω

Στην περίπτωση του μου αρέσει, στο πρώτο και δεύτερο (και σπανιότερα στο τρίτο) πρόσωπο του ενικού, συνηθίζεται η απαλοιφή του φωνήεντος της αντωνυμίας (βλ. σχετικό δελτίο):

Μ' αρέσει / Σ' αρέσει...


7. Παρουσίαση:
Το φαινόμενο προσφέρεται για πολύ πρώιμα μαθήματα, καθώς δίνει τη δυνατότητα εξάσκησης στη χρήση της ονομαστικής ενικού των ουσιαστικών και (στην περίπτωση της δευτερεύουσας πρότασης) της χρήσης του λημματικού τύπου του ρήματος με το να. Σε πολλά εγχειρίδια τα ρήματα αυτά συνεξετάζονται με δομές του τύπου μπορώ να / ξέρω να που επίσης κανονικά δέχονται μη συνοπτική υποτακτική.



(i) Μια πρώτη παρουσίαση μπορεί να περιέχει φτιαχτές φράσεις και προτάσεις με το σύνολο των μαθητών:



Του Γιάννη του αρέσει η σοκολάτα

Της Μαρίας της αρέσει η σοκολάτα

Εμένα μου αρέσει η σοκολάτα.




(ii) Παρουσίαση κειμένων με εστίαση στα σχετικά στοιχεία:

Της μαμάς μου της αρέσει πολύ το πράσινο, αλλά δεν της πάει γιατί είναι ξανθιά...



(iii) Συμπλήρωση κενών ή μετατροπές:

Ο Γιάννης τρώει κάθε μέρα μία σοκολάτα – Του αρέσουν οι σοκολάτες

Η Μαρία βλέπει κάθε μέρα τηλεόραση – Της αρέσει η τηλεόραση
.



(iv) Επικοινωνιακά περιβάλλοντα για εξάσκηση:

Συζητήσεις για τον ελεύθερο χρόνο, για προτιμήσεις (στο ντύσιμο, στα παιχνίδια, στα μαθήματα, στο φαγητό κτλ.): εμένα μου αρέσουν οι πατάτες, ενώ της Μαρίας της αρέσουν τα μακαρόνια... εμένα μου αρέσει το μπάσκετ, ενώ του Γιάννη του αρέσει το ποδόσφαιρο.




8. Σύνδεση με συναφή θέματα:
ΓΓ-28 - Ρήματα που συντάσσονται με μη συνοπτική υποτακτική μόνο

9. Παραπομπές σε υλικό του προγράμματος:
Γλωσσικές Ασκήσεις: 663.


 AT07_1265.doc
 Αποθήκευση Αρχείου Word
 AT07_1265.pdf
 Αποθήκευση Αρχείου PDF

Warning: Undefined array key "HTTP_REFERER" in /home/ntlab/public_html/areas/language/grammar/details.php on line 205

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ