1. Θέμα Επιρρήματα από επίθετα με κατάληξη -ως
Κωδικός: ΓΓ-07 Κατηγορία: Μορφολογία Συντάκτης: Γιάννης Γαλανόπουλος
2. Παραδείγματα: ασφαλώς, δυστυχώς, επειγόντως, συνεπώς
3. Επίπεδο-Βαθμός δυσκολίας: Δ΄ ΚΕΓ, 3 ΕΚΠΑ 4. Προαπαιτούμενη γνώση: Κλίση επιθέτων
Επιρρήματα από επίθετα με κατάληξη -α
5. Πιθανά λάθη: Σύγχυση με το σχηματισμό επιρρημάτων σε α (ευθέα, ευρέα, ταχέα). 6. Περιγραφή: α) Τα επιρρήματα που λήγουν σε -ως σχηματίζονται από δικατάληκτα επίθετα σε -ης, -ες. Ο τόνος των επιρρημάτων σε -ως παραμένει στην ίδια συλλαβή με την ονομαστική του αρσενικού του αντίστοιχου επιθέτου. Εξαιρούνται τα επίθετα σε -ώδης, τα οποία τονίζονται στη λήγουσα: αγενώς (<αγενής, -ές), ακριβώς (<ακριβής, -ές), διακαώς (<διακαής, -ές), διεθνώς (<διεθνής, -ές), επωφελώς (<επωφελής, -ές), , προφανώς (<προφανής, -ές), υγιώς (<υγιής, -ές), θυελλωδώς (<θυελλώδης, -ες), μανιωδώς (<μανιώδης, -ες), ουσιωδώς (<ουσιώδης, -ες). β) Τα επιρρήματα που λήγουν σε -ως σχηματίζονται από επίθετα (μετοχές ενεργητικής φωνής ρημάτων της αρχαίας ελληνικής) σε -ων, -ουσα, -ον / -ών, -ώσα, -ών / ών, -ούσα, -ούν και από δικατάληκτα επίθετα σε -ων/-ονας, -ον. Τα επιρρήματα αυτά είναι μάλλον σπάνια στον καθημερινό λόγο: δευτερευόντως (<δευτερεύων, -ουσα, -ον), δεόντως (<δέων -ουσα, -ον), επειγόντως (<επείγων, -ουσα, -ον), παρεμπιπτόντως (<παρεμπίπτων, -ουσα, -ον), αποχρώντως (<αποχρών, -ώσα, -ών), αρκούντως (<αρκών, -ούσα, -ούν), ευγνωμόνως (<ευγνώμων, -ον), μετριοφρόνως (<μετριόφρων, -ον). γ) Τα επίθετα σε ύς, -εία, -ύ σχηματίζουν επιρρήματα σε -έως: βαρέως (<βαρύς, -εία, -ύ), βραδέως (<βραδύς, -εία, -ύ), ευθέως (<ευθύς, -εία, -ύ), ευρέως (<ευρύς, -εία, -ύ), ταχέως (<ταχύς, -εία, -ύ). Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε ότι τα επιρρήματα σε -εως, επειδή είναι λόγια, δε χρησιμοποιούνται συχνά στον προφορικό λόγο. δ) Υπάρχουν μερικά επιρρήματα που προέρχονται από επίθετα και μετοχές σε -ος και χρησιμοποιούνται συνήθως στον τύπο με -ως: αδιακρίτως (<αδιάκριτος, -η, -ο), αεροπορικώς (<αεροπορικός, -ή, -ό), ατμοπλοϊκώς (<ατμοπλοϊκός, -ή, -ό), αυτοπροσώπως (<αυτοπρόσωπος, -η, -ο), επανειλημμένως (<επανειλημμένος, -η, -ο), επομένως (επόμενος, -η, -ο), ιδιοχείρως (<ιδιόχειρος, -η, -ο), ιδίως (<ίδιος, -α, -ο), κυρίως (<κύριος, -α, -ο), μερικώς (<μερικός, -ή, -ό), ολογράφως (<ολόγραφος, -η, -ο). 7. Παρουσίαση: Τα επιρρήματα σε -ως παρουσιάζουν ιδιαίτερη δυσκολία για τους αλλόγλωσσους μαθητές. Για τη διδασκαλία των επιρρημάτων σε -ως κρίνεται σκόπιμο ο διδάσκων να ασκήσει τους μαθητές στο σχηματισμό τους, ξεκινώντας από επιρρήματα που χρησιμοποιούνται συχνά στον καθημερινό λόγο, όπως: διεθνώς, κυρίως, επομένως κτλ. 8. Σύνδεση με συναφή θέματα: ΓΓ-06 - Επιρρήματα από επίθετα με κατάληξη -α ΓΓ-08 - Επιρρήματα από επίθετα με κατάληξη -α/-ως
9. Παραπομπές σε υλικό του προγράμματος: Γλωσσικές Ασκήσεις: 590.
Warning: Undefined array key "HTTP_REFERER" in /home/ntlab/public_html/areas/language/grammar/details.php on line 205
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ
|