Κεντρική Σελίδα

Πληροφορίες  Βοήθεια  Αφίσα  English Summary  Media.UoA Central


ΘΕΜΑΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ [ Πληροφορίες ] [ Συντελεστές ] [ Πρώτη Σελίδα ]

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΦΩΝΟΛΟΓΙΑ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΙ

1. Θέμα Ανισοσύλλαβα ουσιαστικά

Κωδικός: ΑΤ-09
Κατηγορία: Μορφολογία
Συντάκτης: Αναστάσιος Τσαγγαλίδης


2. Παραδείγματα:
μπαμπάς/μπαμπάδες, βαρκάρης/βαρκάρηδες, καφές/καφέδες, παππούς/παππούδες
μαμά/μαμάδες, καφετζού/καφετζούδες
γράμμα/γράμματα, γράψιμο/γραψίματα

3. Επίπεδο-Βαθμός δυσκολίας:
Β ΚΕΓ, 1 ΕΚΠΑ
4. Προαπαιτούμενη γνώση:
Κλίση ουσιαστικών

Γένος, αριθμός, πτώση


5. Πιθανά λάθη:
α) σχηματισμός ισοσύλλαβου πληθυντικού (ή γενικής ενικού, όπου είναι λάθος), υπό την πίεση της γενικής τάσης των αντίστοιχων ισοσύλλαβων (λ.χ., οι βαρκάρες, οι αλεπές, του γράψιμου/γραψίμου)

β) σχηματισμός του πληθυντικού χωρίς μετακίνηση τόνου σε όσα τονίζονται στην προπαραλήγουσα (λ.χ. τα γράψιματα, τα άγαλματα)

γ) σχηματισμός της γενικής πληθυντικού χωρίς μετακίνηση τόνου (λ.χ., των γράμματων, των αγάλματων )

δ) εσφαλμένη μετακίνηση τόνου (λ.χ. των βαρκαρήδων, των μαμαδών)

ε) εσφαλμένος σχηματισμός του ενικού (ξεκινώντας από τον πληθυντικό, λ.χ.,).


6. Περιγραφή:

Ενώ τα περισσότερα αρσενικά σε -ας και -ης και τα θηλυκά σε σχηματίζουν ονομαστική, αιτιατική και κλητική πληθυντικού σε -ες (και γενική σε -ων) με απλή αλλαγή της κατάληξης του ενικού, τα ουσιαστικά αυτής της κατηγορίας σχηματίζουν τις τρεις πτώσεις του πληθυντικού με την πρόσθεση μιας συλλαβής (-δες) και τη γενική σε (-δων). Έτσι, λ.χ.,

 

ο μπαμπάς

οι μπαμπάδες

 

του μπαμπά

των μπαμπάδων

 

τον μπαμπά

τους μπαμπάδες

 

– μπαμπά

– μπαμπάδες

 

η μαμά

οι μαμάδες

 

της μαμάς

των μαμάδων

 

τη μαμά

τις μαμάδες

 

– μαμά

– μαμάδες

Την ίδια διαδικασία της πρόσθεσης της συλλαβής -δες/-δων ακολουθούν και τα αρσενικά σε -ες και -ούς και τα θηλυκά σε -ού.

 

ο παππούς

οι παππούδες

 

του παππού

των παππούδων

 

τον παππού

τους παππούδες

 

– παππού

– παππούδες

 

ο καφές

οι καφέδες

 

του καφέ

των καφέδων

 

τον καφέ

τους καφέδες

 

– καφέ

– καφέδες

 

η αλεπού

οι αλεπούδες

 

της αλεπούς

των αλεπούδων

 

τη αλεπού

τις αλεπούδες

 

– αλεπού

– αλεπούδες

Τα ουδέτερα αυτής της κατηγορίας σχηματίζουν πληθυντικό με την πρόσθεση μιας συλλαβής σε -τα/-των, αλλά επίσης και τη γενική ενικού σε -ατος:

 

το γράμμα

τα γράμματα

 

του γράμματος

των γραμμάτων

 

το γράμμα

τα γράμματα

 

– γράμμα

– γράμματα

 

το γράψιμο

τα γραψίματα

 

του γραψίματος

των γραψιμάτων

 

το γράψιμο

τα γραψίματα

 

– γράψιμο

– γραψίματα

Τα ουδέτερα της τελευταίας αυτής κατηγορίας λήγουν κανονικά σε -σιμο, -ξιμο ή -ψιμο.

Όπως φαίνεται και στα παραδείγματα, οι γενικότεροι κανόνες για τη μετακίνηση του τόνου εξακολουθούν να ισχύουν.


7. Παρουσίαση:
Είναι χρήσιμη η εξάσκηση της κλίσης των ουσιαστικών αυτής της κατηγορίας με συνοδεία επιθέτου, ώστε να γίνεται αντιληπτή η αντιστοιχία των καταλήξεων:



η ωραία μαμά - οι ωραίες μαμάδες



Επίσης χρήσιμες είναι και οι ασκήσεις μετασχηματισμών (π.χ. ενικού-πληθυντικού) που τα συνδέουν με άλλα ουσιαστικά ομαλότερων κλίσεων σε παρόμοιες συντακτικές θέσεις, λ.χ.:



Διάβασα ένα γράμμα, ένα περιοδικό και ένα βιβλίο

Διάβασα δύο ...


8. Σύνδεση με συναφή θέματα:
ΑΤ-26 - Τονισμός ουσιαστικών και καταβιβασμός του τόνου
ΑΤ-58 - Συμφωνία στοιχείων μέσα στην ονοματική φράση
ΜΠ-06 - Νόμος της τρισυλλαβίας

9. Παραπομπές σε υλικό του προγράμματος:
Γλωσσικές Ασκήσεις: 61, 66, 75, 80-81, 94.


 AT09_2859.doc
 Αποθήκευση Αρχείου Word
 AT09_2859.pdf
 Αποθήκευση Αρχείου PDF

Warning: Undefined array key "HTTP_REFERER" in /home/ntlab/public_html/areas/language/grammar/details.php on line 205

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ