Κεντρική Σελίδα

Πληροφορίες  Βοήθεια  Αφίσα  English Summary  Media.UoA Central


ΘΕΜΑΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ [ Πληροφορίες ] [ Συντελεστές ] [ Πρώτη Σελίδα ]

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΦΩΝΟΛΟΓΙΑ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΙ

1. Θέμα Οριστικό-αόριστο άρθρο

Κωδικός: ΓΓ-01
Κατηγορία: Σύνταξη
Συντάκτης: Γιάννης Γαλανόπουλος


2. Παραδείγματα:
η πόλη/οι πόλεις, η λέξη/οι λέξεις
το σκύλο / ένα σκύλο
τη γάτα / μια γάτα
τον αέρα, τον καπνό, τη λίμνη, έναν τζίτζικα, ένα ζωγράφο

3. Επίπεδο-Βαθμός δυσκολίας:
Α΄ ΚΕΓ, 1, 2 ΕΚΠΑ
4. Προαπαιτούμενη γνώση:
Κλίση ουσιαστικών

Γένος, αριθμός, πτώση


5. Πιθανά λάθη:
α) απουσία άρθρου: μαμά σπίτι, ιστορία μού αρέσει

β) λάθη στη χρήση των άρθρων: το άνθρωποι είναι όμορφοι, ο μπαμπάς πηγαίνει σε ένα δουλειά, το τοίχο είναι πράσινο, ήρθε ένα καθηγητή


6. Περιγραφή:

Το άρθρο (οριστικό ή αόριστο) χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό του ονόματος. Η Ελληνική έχει δύο άρθρα: το οριστικό (ο, η, το) και το αόριστο (ένας, μια, ένα). Και τα δύο κλίνονται ως προς την πτώση και το γένος. Το οριστικό άρθρο κλίνεται και ως προς τον αριθμό, ενώ το αόριστο απαντάται μόνο στον ενικό. Και τα δύο προηγούνται πάντα σε μια ονοματική φράση και συμφωνούν με αυτή ως προς το γένος, τον αριθμό και την πτώση. Το οριστικό και το αόριστο άρθρο δεν έχουν τύπους κλητικής.

ΟΡΙΣΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ

 

Ενικός

Πληθυντικός

Ονομαστική

ο

η

το

οι

οι

τα

Γενική

του

της

του

των

των

των

Αιτιατική

το(ν)

τη(ν)

το

τους

τις

τα

Κρατάει το τελικό (ν) η αιτιατική του αρσενικού και του θηλυκού (τον, την) όταν η λέξη που ακολουθεί αρχίζει από φωνήεν, από στιγμιαίο σύμφωνο (κ, π, τ), από δίψηφο σύμφωνο (μπ, ντ, γκ, τσ, τζ) ή από διπλό σύμφωνο (ξ, ψ).

Π.χ.: τον αέρα, την κότα, τον παππού, τον τυφλό, την μπάλα, τον ντορβά, την γκρίνια, την τσάντα, τον τζίτζικα, τον ξυλοκόπο, την ψυχή.

Δεν κρατάνε το τελικό (ν) όταν η λέξη που ακολουθεί αρχίζει από εξακολουθητικό σύμφωνο (β, γ, δ, ζ, θ, λ, μ, ν, ρ, σ, φ, χ).

Π.χ.: τη βέρα, το γάιδαρο, το δράκο, τη ζωή, το θάνατο, τη λίμνη, τη μάνα, τη νύφη, τη ροδιά, τη σούπα, τη φωτιά, το χιονάνθρωπο.

ΑΟΡΙΣΤΟ ΑΡΘΡΟ

Οι τύποι του αόριστου άρθρου ταυτίζονται με εκείνους του αριθμητικού ένας, μια, ένα, με τη διαφορά ότι οι τύποι του θηλυκού προφέρονται ως μονοσύλλαβες λέξεις, ενώ, αντίθετα, οι τύποι του θηλυκού του αριθμητικού προφέρονται ως δισύλλαβες λέξεις.

Π.χ.: Ήρθε μια φίλη μου. (αόριστο άρθρο μια = κάποια)

Έφαγα μόνο μία σοκολάτα. (αριθμητικό μία, όχι δύο)

 

Ενικός

Ονομαστική

ένας

μια

ένα

Γενική

ενός

μιας

ενός

Αιτιατική

ένα(ν)

μια(ν)

ένα

Κρατάει το τελικό (ν) η αιτιατική του αόριστου άρθρου έναν όταν η λέξη που ακολουθεί αρχίζει από φωνήεν, από στιγμιαίο σύμφωνο, από δίψηφο σύμφωνο ή από διπλό σύμφωνο.

Π.χ.: έναν άνθρωπο, έναν κύριο, έναν τσέλιγκα, έναν ψυχολόγο.

Δεν κρατάει το τελικό (ν) όταν η λέξη που ακολουθεί αρχίζει από εξακολουθητικό σύμφωνο.

Π.χ.: ένα γαύρο, ένα ζητιάνο, ένα λαγό, ένα μύλο, ένα νόμο.

Συνηθίζεται στον προφορικό λόγο και στη λογοτεχνία να κρατάει το τελικό (ν) η αιτιατική μια όταν η λέξη που ακολουθεί αρχίζει από φωνήεν.

Π.χ.: μιαν ανάσα, μιαν ιδέα, μιαν όμορφη κοπέλα.


7. Παρουσίαση:
Η κλίση και η επιλογή του κατάλληλου άρθρου αποτελεί ένα από τα δυσκολότερα φαινόμενα κατά την εκμάθηση της ελληνικής ως ξένης γλώσσας, γιατί παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία, αλλά και γιατί συχνά οι καταλήξεις των ονομάτων αποπροσανατολίζουν ως προς τη συμφωνία (π.χ. τους γιατρούς, τους πίνακες, τις γυναίκες, την κάρτα, τα δέματα). Μεγαλύτερη δυσκολία αντιμετωπίζουν οι τουρκόφωνοι με το αόριστο άρθρο, γιατί κλίνεται και ακολουθεί στη συμφωνία την πτώση του ονόματος το οποίο συνοδεύει.

Είναι χρήσιμη η εξάσκηση όσον αφορά την κλίση του οριστικού και του αόριστου άρθρου με συνοδεία επιθέτων και ουσιαστικών, ώστε να γίνει αντιληπτή η αντιστοιχία των καταλήξεων:

ο μεγάλος κάμπος

της μεγάλης πόλης

των ψηλών κτιρίων

έναν άσχημο άνθρωπο

τη μικρή λίμνη


Ο διδάσκων θα πρέπει και να δώσει έμφαση στα λάθη που κάνουν οι μαθητές στη χρήση των άρθρων, εξηγώντας το γιατί πρέπει να επιλέγεται το σωστό άρθρο κάθε φορά.


8. Σύνδεση με συναφή θέματα:
ΑΤ-21 - Απαλοιφή του τελικού ν
ΑΤ-58 - Συμφωνία στοιχείων μέσα στην ονοματική φράση
ΓΓ-29 - Το οριστικό άρθρο
ΜΠ-04 - Το γένος

9. Παραπομπές σε υλικό του προγράμματος:
Γλωσσικές Ασκήσεις: 25, 45-78, 97-107, 109-117, 122-124, 126, 189.


 GG01_4135.doc
 Αποθήκευση Αρχείου Word
 GG01_4135.pdf
 Αποθήκευση Αρχείου PDF

Warning: Undefined array key "HTTP_REFERER" in /home/ntlab/public_html/areas/language/grammar/details.php on line 205

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ