Οι γεγονοτικές είναι εξαρτημένες προτάσεις οι οποίες εισάγονται με το σύνδεσμο που και εκφράζουν ένα γεγονός. Οι συμπληρωματικές προτάσεις που εισάγονται με το που εκφέρονται στην οριστική.
Θυμάμαι που με πήρε με το αυτοκίνητο και πήγαμε βόλτα. (= ότι)
1) Γεγονοτικές προτάσεις που λειτουργούν ως αντικείμενο
Οι προτάσεις που εισάγονται με το που λειτουργούν ως αντικείμενο όταν συντάσσονται με ρήματα όπως: ακούω, αισθάνομαι, αντιλαμβάνομαι, βλέπω, νιώθω, καταλαβαίνω, ξέρω κτλ., δηλαδή με ρήματα που προϋποθέτουν ότι η που-πρόταση εκφράζει ένα γεγονός:
’κουσα που μάλωναν μεταξύ τους.
Ένιωθα που γινόμουν μέρα με τη μέρα καλύτερος.
Δε βλέπεις που δε με υπολογίζει καθόλου;
2) Γεγονοτικές προτάσεις που λειτουργούν ως υποκείμενο
Μια που-πρόταση μπορεί να συμπληρώνει το νόημα ενός απρόσωπου ρήματος (με ανησυχεί, με ενοχλεί, με πειράζει κτλ.) ή μιας απρόσωπης έκφρασης (είναι + ουδέτερο επίθετο), και τότε λειτουργεί ως υποκείμενο:
Με ενοχλεί που μιλάει τόσο δυνατά.
Με πειράζει που δε μου δίνουν σημασία.
Με ανησυχεί που δεν παίρνει τηλέφωνο.
Είναι καλό που τελικά έπιασες δουλειά.
Είναι ευχάριστο που φυσάει.
3) Γεγονοτικές προτάσεις που λειτουργούν ως επεξήγηση
Όταν μια που-πρόταση συμπληρώνει ένα ρήμα που συνδυάζεται με την κλιτική αντωνυμία το, όπως: το θέλω, το μετανιώνω, το ξέρω, το πιστεύω κτλ., τότε η συμπληρωματική που-πρόταση λειτουργεί ως επεξήγηση της κλιτικής αντωνυμίας το:
Δεν το μετάνιωσε που τον μάλωσε.
Μια που-πρόταση χαρακτηρίζεται ως επιρρηματική αιτιολογική όταν ο σύνδεσμος που ερμηνεύεται ως «επειδή»: Λυπάμαι που η Νίκη έχασε την τσάντα της.
Λυπάται που του είπε ψέματα.
Χαίρομαι που μου τηλεφώνησες.
Φοβάμαι που δεν έχω νέα του.
Στενοχωριέται που δεν έχει γυρίσει ακόμα ο γιος του.
Δε το θέλω που μου το δίνει αυτός.
Με ενοχλεί που παίζει δυνατά η μουσική.