Όλες οι προτάσεις στα παραδείγματα περιγράφουν την ίδια κατάσταση (ή αληθεύουν στις ίδιες συνθήκες). Δεν μπορούν όμως να εμφανιστούν όλες στις ίδιες πραγματικές περιστάσεις σε διαφορετικά κείμενα ή συνομιλίες. Δεν εκφέρονται όλες με τον ίδιο επιτονισμό - σε κάποιες περιπτώσεις κάποιο στοιχείο φέρει εμφατικό τόνο ή ακολουθείται από παύση. Όλες όμως περιλαμβάνουν τα ίδια στοιχεία και αναφέρονται στις ίδιες οντότητες. Διαφέρουν όμως ως προς το τμήμα της πρότασης που αποτελεί νέα ή δεδομένη πληροφορία.
Με ουδέτερο επιτονισμό εκφέρονται κανονικά μόνο οι δύο εκδοχές με τη σειρά Ρήμα-Υποκείμενο-Αντικείμενο και τη σειρά Υποκείμενο-Ρήμα-Αντικείμενο. Σε μια τέτοια περίπτωση ολόκληρη η πρόταση αποτελεί νέα πληροφορία και ως εκ τούτου είναι κατάλληλη απάντηση σε μια ερώτηση του τύπου:
- Τι έγινε χτες;
- Ο Γιάννης γνώρισε τη Μαρία
- Γνώρισε ο Γιάννης τη Μαρία.
Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις προϋποτίθεται ότι κάποιο τμήμα της πρότασης είναι δεδομένο και μόνο το υπόλοιπο αποτελεί νέα πληροφορία. Έτσι, οι παρακάτω ερωτήσεις δέχονται υποχρεωτικά ως απάντηση διαφορετικές εκδοχές της ίδιας κατά τα άλλα πρότασης:
- Τι έκανε χτες ο Γιάννης;
- Τι έκανε χτες η Μαρία;
- Ποιος γνώρισε χτες τη Μαρία;
- Ποιον γνώρισε χτες ο Γιάννης;
- Τι έκανε ο Γιάννης χτες στη Μαρία;
- Τι έπαθε χτες η Μαρία;
κ.ο.κ.
Υπάρχουν διάφοροι συντακτικοί και επιτονικοί μηχανισμοί που επιτρέπουν τη σαφή κωδικοποίηση της λειτουργικής προοπτικής της πρότασης (όπως η θεματοποίηση, η εκτόπιση, η εστίαση κτλ. - βλ. σχετικά δελτία).